สืบสานแนวพระราชดำริ ปิดทองลังพระ “กิจกรรมนาขั้นบันได”
แบบบันทึกองค์ความรู้
ชื่อ นายมานพ สุขจ้อย
ตำแหน่ง นักวิชาการพัฒนาชุมชนชำนาญการ
สังกัด สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอไชยปราการ
เบอร์โทรติดต่อ 0-5387-0674
เรื่อง สืบสานแนวพระราชดำริ ปิดทองลังพระ “กิจกรรมนาขั้นบันได“
โครงการปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ น้อมนำองค์ความรู้ ๖ มิติ คือ น้ำ ดิน เกษตร พลังงานทดแทน ป่า และสิ่งแวดล้อม แปรเป็นการปฏิบัติเพื่อแก้ไขปัญหาชุมชน โดยปรับน้ำหนักแต่ละเรื่องให้สอดคล้อง เหมาะสมกับสภาพภูมิสังคม และสภาพปัญหาในแต่ละพื้นที่ เพื่อเกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืนที่สุด การสืบสานแนวพระราชดำริ ยึดหลัก เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา เป็นบันได ๓ ขั้น สู่ความสำเร็จ รวมทั้งการประสานเชื่อมโยงเครือข่ายให้มีการทำงานแบบบูรณาการ สามประสาน คือ หลวง และท้องถิ่น เพื่อให้เกิดการน้อมนำแนวพระราชดำริไปปฏิบัติให้เกิดผลสำเร็จ
“นาขั้นบันได กิจกรรมแห่งภูมิปัญญา”
ในพื้นที่บ้านปาง หมู่ที่ ๘ ตำบลหนองบัว อำเภอไชยปราการ ปรับเปลี่ยนจากสวนลิ้นจี่ เพื่อขุดนาขั้นบันได จำนวน ๑๗ ราย ในพื้นที่ ๓๙ ไร่ เริ่มดำเนินการช่วงแรก ๑๐ ราย พื้นที่ ๑๖-๑-๕๘ ไร่
การขุดปรับพื้นที่นาขั้นบันไดของบ้านปาง ทำโดยใช้แรงงานคนในการขุดตอลิ้นจี่ และหน้าดินปรับแต่งตามรูปแบบที่ถูกต้องของหลักการพื้นที่นาขั้นบันได นายบุญตัน สิงห์แก้ว เล่าถึงการขุดนาขั้นบันไดบ้านปางว่า จริง ๆ แล้ว การขุดปรับพื้นที่นาสามารถทำได้ 2 วิธี คือ
1. การขุดดินจากล่างขึ้นบน เป็นการขุดดินจากขอบแปลงด้านล่างขึ้นไปทำเป็นคันนาเหนือจุดที่ขุดดิน พร้อมทั้งปรับแปลงให้มีความสม่ำเสมอ การขุดปรับพื้นที่นาแบบนี้มีข้อดีคือโครงสร้างของดินในแปลงนาจะถูกรบกวนน้อย หน้าดินจะไม่ถูกเคลื่อนย้ายจึงทำให้ยังรักษาความอุดมสมบูรณ์ของดินเดิมไว้ได้ สามารถทำให้น้ำขังในแปลงนาได้เร็วขึ้น
2. การขุดดินจากบนลงล่าง เป็นการขุดดินจากส่วนบนของแปลงที่สูงกว่ามาถมส่วนล่างของแปลงที่ต่ำกว่าเพื่อปรับให้แปลงนามีความสม่ำเสมอ การขุดปรับพื้นที่นาโดยวิธีนี้สามารถทำได้ง่ายเกษตรกรส่วนใหญ่คุ้นเคย และสามารถใช้เครื่องจักรกลได้ แต่การขุดปรับพื้นที่นาโดยวิธีนี้มีข้อจำกัดคือ หน้าดินส่วนบนของแปลงนาจะถูกตัดออกไปเหลือแต่ดินชั้นล่างความอุดมสมบูรณ์ของดินต่ำ จึงทำให้การเจริญเติบโตของข้าวในระยะแรกไม่ค่อยดี ส่วนหน้าดินที่ตัดออกไปจะถูกนำไปถมในส่วนล่างของแปลงนาและปรับเป็นคันนา จึงทำให้ข้าวที่ปลูกในพื้นที่ส่วนล่างเจริญเติบโตได้ดีกว่า การแก้ปัญหาสามารถทำได้โดยการขุดเอาดินชั้นบนของกระทงนาที่อยู่เหนือขึ้นไปนำไปใส่แปลงนาที่อยู่ด้านล่างปรับระดับให้สม่ำเสมอ การปรับพื้นที่ในแปลงนาให้สม่ำเสมอทำได้โดยการปล่อยน้ำเข้าในแปลงแล้วปรับพื้นที่ให้น้ำท่วมพื้นที่ในแปลงให้สม่ำเสมอกัน หรือถ้าไม่สามารถปล่อยน้ำเข้าแปลงได้ก็ใช้การสังเกตและค่อยๆปรับระดับให้สม่ำเสมอ
3. การปรับปรุงบำรุงดิน
นาขั้นบันไดหลังจากปรับพื้นที่เสร็จใหม่ๆความอุดมสมบูรณ์ของดินในแปลงจะไม่สม่ำเสมอ โครงสร้างของดินยังไม่เหมาะสมในการทำนา ดังนั้นจะต้องปรับปรุงบำรุงดินโดยการเพิ่มอินทรียวัตถุ โดยการใส่ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก หรือการปลูกพืชตระกูลถั่วแล้วไถกลบเป็นปุ๋ยพืชสด นอกจากนี้จะต้องมีการปรับสภาพความเป็นกรดด่างของดิน และเพิ่มเติมธาตุอาหาร เช่น ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม ตามค่าการวิเคราะห์ดิน
ในพื้นที่บ้านปาง ดำเนินการตามวิธีการที่ ๑ ในการขุดนาขั้นบันได และนำวิธีการที่ ๓ มาใช้ในการปรับปรุงบำรุงดิน โดยการปลูกถั่วเหลืองพันธุ์ สจ.๔ เนื่องจากรากถั่งสามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศเพื่อเป็นอาหารพืชได้ และต้นถั่วสามารถไถกลบเป็นปุ๋ยได้อีกทางหนึ่ง
ชุดความรู้
๑. วิธีการขุดนาขั้นบันได
๒. การปรับปรุงบำรุงดินก่อนปลูกพืช
bossman@hafiz.manganese” rel=”nofollow”>.…
good info!!…
tipsy@thomas.foreami” rel=”nofollow”>.…
thanks!!…
coloration@isopleths.camper” rel=”nofollow”>.…
ñïñ….
esnards@expandable.pompey” rel=”nofollow”>.…
tnx for info!…
cafeterias@piled.fluids” rel=”nofollow”>.…
good info….
falsehood@canister.brocklin” rel=”nofollow”>.…
thanks for information….
crickets@uneasiness.vagrant” rel=”nofollow”>.…
ñïñ….
wharves@troubie.sighs” rel=”nofollow”>.…
áëàãîäàðåí!!…
revel@commemorates.misunderstand” rel=”nofollow”>.…
ñïñ çà èíôó….
campaigne@strong.inadvisable” rel=”nofollow”>.…
ñïñ çà èíôó!!…
enmity@fresh.witch” rel=”nofollow”>.…
ñïñ çà èíôó!…
oep@blew.herding” rel=”nofollow”>.…
ñýíêñ çà èíôó!…
cloddishness@stalwart.menu” rel=”nofollow”>.…
áëàãîäàðåí….
credits@thighs.presaged” rel=”nofollow”>.…
ñýíêñ çà èíôó….
conjecture@piously.components” rel=”nofollow”>.…
ñïñ çà èíôó!…